Wystawa „Górnośląskie kroszonki 2023” trwa! W Muzeum Górnośląskim blisko 150 pisanek zgłoszonych na konkurs zachwyca kolorami i wzorami. Do końca kwietnia można oglądać wystawę, na której zaprezentowane są kroszonki wykonane różnymi technikami.
- W tym roku na konkurs wpłynęło 30 zestawów prac. Przeważają jajka wykonane tradycyjnymi technikami, głównie rytowniczą - informuje Anna Grabińska-Szczęśniak, kierowniczka Działu Etnografii MGB, kuratorka wystawy i przewodnicząca jury konkursowego.
Na wystawie „Górnośląskie kroszonki 2023” prezentowane są prace zgłoszone na konkurs w czterech kategoriach: rytowniczej, batikowej, innymi tradycyjnymi technikami, a także nowatorskimi zdobieniami.
- Najwięcej prac zostało zgłoszonych w kategorii technik nowatorskich, gdzie największą grupę stanowią kroszonki malowane. Mamy więc jajka zdobione farbami akrylowymi i olejnymi. Co roku w tej grupie jest też najwięcej debiutów. To nie znaczy, że brakuje amatorów zdobienia jajek tradycyjnymi metodami. Trzeba podkreślić, że na konkurs zgłoszono także sporo prac wykonanych techniką rytowniczą - mówi Anna Grabińska-Szczęśniak.
Wystawę tworzą prace zgłoszone do konkursu
W tym roku na konkurs zostało zgłoszonych 148 kroszonek.
- Bardzo się cieszę, że grono kroszonkarzy jest tak aktywne, że ciągle przybywają nowi twórcy. Jako muzealnicy wyrażamy radość, że tradycja ta jest ciągle podtrzymywana - powiedziała Iwona Mohl, dyrektor Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.
Jury spośród wszystkich zgłoszonych prac wybrało najładniejsze pisanki. Autorzy tych dzieł nagrodzeni zostali w różnych kategoriach. Podzieleni ze względu na różne techniki wykonania kroszonek. Wystawa dostępna będzie do 30 kwietnia 2023 roku.
Wyniki tegorocznego konkursu
Technika rytownicza
- I nagroda - Klaudia Swoboda
- II nagroda - Adam Lasota
- II nagroda - Małgorzata Drożdż
- III nagroda - Elżbieta Kamińska
- III nagroda - Szymon Dylus
Wyróżnienie - Regina Morcinek
Wyróżnienie - Katarzyna Łukaszczyk
Technika malowania woskiem
- I nagroda - Joachim Orłowski
- I nagroda - Teresa Drapała
- II nagroda/Nagroda Ligii Kobiet Nieobojętnych - Małgorzata Drożdż
- III nagroda - Barbara Bartoszewicz
- III nagroda/Nagroda Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii - Katarzyna Łukaszczyk
Inne techniki tradycyjne
III nagroda - Ignacy Magiera
II nagroda - Olga Paleczna
Techniki nowatorskie
I nagroda/Nagroda Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii - Joachim Orłowski
I nagroda - Barbara Berdyczko
II nagroda/Nagroda Kolei Śląskich - Aleksandra Mrok-Rutkowska
II nagroda - Ewa Gawenda
III nagroda/Nagroda Dyrektora Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu - Aleksandra Berwid
Wyróżnienie - Lidia Dudzik
Nagroda za debiut
Bożena Mańka
Nagroda za debiut
Nagroda Wojewody Śląskiego - Anna Dudzik
Nagroda Publiczności - Teresa Paciorek
Trochę historii
Zwyczaj malowania jaj narodził się na terenie sumeryjskiej Mezopotamii i rozpowszechnił się w starożytności na całym obszarze śródziemnomorskim. Najstarsze pisanki liczą ponad 5000 lat i pochodzą z terenów Mezopotamii, nieco późniejsze zaś z Egiptu, Persji, Rzymu.
Od czasu zaadaptowania symboliki jajka przez chrześcijaństwo odgrywa ono ważną rolę jako symbol zmartwychwstania. Kościół dążył początkowo do rozdzielenia tradycji chrześcijańskiej od obrzędowości pogańskiej, zabroniono więc spożywania jajek w okresie Wielkanocy. Zakaz cofnięto dopiero w XII wieku.