Niewielka miejscowość, będąca częścią tzw. Beskidzkiej Wielkiej Piątki to doskonałe miejsce nie tylko do uprawiania górskiej turystyki pieszo i rowerem, czy uprawiania sportów zimowych, ale również zwiedzania. Jakie sekrety kryje?
Nie da się ukryć, że Szczyrk jest położony w wyjątkowo malowniczej części Beskidu Śląskiego. Choć prawa miejskie uzyskał stosunkowo późno, bo dopiero w 1973 roku to osadnictwo wołoskie, węgierskie, austriackie, czeskie i słowackie zostało udokumentowane już w XV wieku.
Po I wojnie światowej zdecydowano o rozwoju turystyki na tych terenach – bazą noclegową wpierw były poaustriackie koszary i lazarety. W 1924 roku na Skrzycznem powstał schron turystyczny dla narciarzy, wybudowany przez Beskidenverein, natomiast schronisko turystyczne rozpoczęło swoją działalność w 1933 roku. W 1927 roku częścią gminy stał się Salmopol – wcześniej samodzielne miasteczko. Tak Szczyrk stał się domem dla katolików i ewangelików.
Szczyrk to idealne miejsce na długie piesze i rowerowe wyprawy!
Ci, którym niestraszne długie, wielokilometrowe wycieczki po górach zdecydowanie powinni wybrać Szczyrk – najlepiej w okresie od wiosny do późnej jesieni. Przez Szczyrk przechodzi wiele szlaków turystycznych z niezwykle malowniczymi widokami (fotografowie zdecydowanie będą zadowoleni). To doskonałe miejsce na piesze wędrówki i rowerowe wyprawy. Szlaki rozciągają się, łącząc okoliczne pasma górskie jak Skrzyczne (1257 m n.p.m.), Klimczok (1117 m n.p.m.), Skalite (863 m n.p.m.) czy Kotarz (965 m n.p.m.), Są to:
- Ostre – Skrzyczne – Szczyrk Centrum – Schronisko PTTK na Klimczoku – Bystra – Wilkowice (szlak niebieski)
- Wilkowice – Bystra – Przełęcz Kołowrót – Siodło pod Klimczokiem – Szczyrk Biła – Szczyrk Centrum – Skrzyczne – Malinowska Skała – Barania Góra (szlak zielony)
- Szczyrk Centrum – Szczyrk Biła – Przełęcz Karkoszczonka – Brenna Bukowa (szlak żółty)
- Szyndzielnia – Siodło pod Klimczokiem – Przełęcz Karkoszczonka – Beskid Węgierski – Grabowa – Szczyrk Przełęcz Salmopolska – Malinów – Malinowska Skała (szlak czerwony)
- Szczyrk Solisko – Malinów (szlak zielony, dojście do szlaku czerwonego Szyndzielnia)
- Szczyrk Górka – Chata na Groniu – Bystra (szlak czarny)
Szczyrk to ideał dla narciarzy… coraz chętniej odwiedzany latem
Górski kurort od lat cieszy się wielkim zainteresowaniem turystów. Tłumy ściągają nie tylko zimą dzięki świetnej infrastrukturze dla narciarzy i snowboardzistów, ale również wiosną, latem i w ciepłe jesienne weekendy. Do Szczyrku zaprasza górujący nad miastem szczyt, czyli Skrzyczne, należący do Korony Gór Polski. Ukształtowanie terenu w tym miejscu jest jednym z najpiękniejszych w Beskidzie Śląskim. To tu znajduje się oczywiście Ośrodek Narciarski Centralnego Ośrodka Sportu (COS), do którego co sezon ściągają tłumy fanów białego szaleństwa.
Na szczyt Skrzycznego prowadzi kultowa kolej linowa. Wyciąg krzesełkowy jest czynny cały rok, a przejażdżka kolejką stała się obowiązkowym punktem każdej turystycznej wyprawy do Szczyrku. Kolej ma dwie trasy - z centrum Szczyrku na Jaworzynę i z Jaworzyny na szczyt Skrzycznego. Ma naprawdę sporą przepustowość – w ciągu godziny jest w stanie przewieźć nawet 2400 pasażerów dzięki wygodnym czteroosobowym kanapom z osłonami przeciw wiatrowi, co sprawdza się zimą. Jazda kolejką gwarantuje doskonały widok na panoramę Beskidów, a ze szczytu Skrzycznego można przy dobrej pogodzie zobaczyć pasma Tatr.
Szczyrk to nie tylko Skrzyczne, ale również uznawany przez wielu za ciekawszy turystycznie Klimczok. To świetny szczyt do zdobycia dla tych, którzy nie są fanami wymagających i męczących szlaków, a jego atrakcyjność podbija fakt, że można na niego wejść z wielu stron – m.in. z Bystrej czy Szyndzielni. Świetnym sposobem na zdobycie Klimczoka z dziećmi jest podejście od strony Szczyrku Biła. Piękne widoki gwarantowane!
Warto pamiętać, że w Klimczoku znajdują się trzy bardzo interesujące jaskinie – Lodowa, Salmopolska i Malinowska (tę ostatnią od 2019 roku można zwiedzać dzięki zamontowaniu bezpiecznego systemu zejścia przy wsparciu finansowym władz Wisły).
Co ważne, przy wyborze szlaku niebieskiego ze Szczyrku na Klimczok zdecydowanie warto odwiedzić Sanktuarium Matki Bożej Królowej Polski, zwane inaczej Sanktuarium na Górce. To miejsce licznych pielgrzymek wiernych do znajdującego się wewnątrz świątyni cudownego obrazu Matki Boskiej i cudownego źródełka. W 1894 roku doszło w tym miejscu do objawienia się Najświętszej Maryi 12-letniej Juliannie Pezda, natomiast w 1912 roku wybudowano kościół. Sanktuarium jest jednym z najważniejszych miejsc kultu religijnego w Szczyrku, a malownicza i cicha okolica nastraja do kontemplacji.
Malinowska Skała w Szczyrku to kolejny obowiązkowy punkt wyprawy do Szczyrku, szczególnie dla tych, którzy jadą w góry „dla widoków” – tu zobaczymy naprawdę niesamowite. Najłatwiej dotrzeć szlakiem czerwonym z Przełęczy Salmopolskiej (tam można skorzystać z parkingu), a po wejściu na szczyt można zmierzać dalej w stronę Skrzycznego. Malinowska Skała to turystyczny hit również przez nietypowy głaz na samym szczycie.
Niezwykle popularną pozostaje od lat Przełęcz Salmopolska. Na górze mamy ośrodek narciarski, a także Zajazd Biały Krzyż i kultową gospodą góralską, zapierające dech widoki, a prowadzą tutaj liczne szlaki turystyczne. Sam podjazd asfaltową trasą wijącą się niezłą serpentyną może dostarczyć sporo emocji.
Zmęczeni? Warto skorzystać z kilku schronisk turystycznych – są to m.in. Schronisko Klimczok, Schronisko Skrzyczne czy znana doskonale turystom Chata Wuja Toma.
Odświeżone centrum Szczyrku przyciąga turystów
Wróćmy jednak do samego miasta. Turystów, którzy ściągają do Szczyrku w ciepłych okresach roku z pewnością zainteresuje ścieżka rowerowo-piesza nad Żylicą i Plac św. Jakuba – oba miejsca zostały odświeżone w ramach projektu "Rozbudowa i modernizacja ścieżki rowerowo-pieszej w Szczyrku (Deptak nad Żylicą i dalej w kierunku Buczkowic) oraz zagospodarowanie terenu centrum Miasta Szczyrk".
Deptak nad rzeką, która przepływa przez Szczyrk zyskał nową nawierzchnię – nie tylko dla spacerowiczów, bo odcinek przygotowano z myślą o rowerzystach, gdyż łączy się z trasą do Buczkowic. Uprawiający narciarstwo biegowe również z niego skorzystają. Spacer czy wycieczka rowerowa rozpoczyna się przy Urzędzie Miasta i biegnie wzdłuż Żylicy do placu w centrum miasta i dalej do Amfiteatru „Skalite”, obok Skoczni „Skalite” oraz Centralnego Ośrodka Sportu.
Plac św. Jakuba powstał natomiast na terenie dawnego dworca autobusowego i pełni dziś funkcję centrum Szczyrku, spinając główną ulicę miasta – Beskidzką ze ścieżką rowerowo-pieszą wzdłuż Żylicy. Mamy tutaj oryginalną fontannę, strumień, trawiastą plażę, a zmęczeni turyści mogą przysiąść na nowoczesnych ławkach. Co roku odbywa się w tym miejscu Tydzień Kultury Beskidzkiej.
Będąc w Szczyrku warto zajrzeć również do Beskidzkiej Galerii Sztuki BATOR ART GALLERY, która jest największą na południu kraju prywatną galerią sztuki współczesnej. Powstała w połowie lat 90. XX wieku z inicjatywy Barbary i Mirosława Batorów, a na 200 metrach kwadratowych możemy zobaczyć dzieła ponad 130 współpracujących z galerią artystów. Odbywa się tu również wiele wystaw malarskich, koncertów, spotkań autorskich i innych wydarzeń kulturalnych.
Szlak Architektury Drewnianej zahacza o Szczyrk
W Szczyrku znajdziemy jeden z koronnych przykładów beskidzkiej architektury drewnianej w postaci zabytkowego Sanktuarium św. Jakuba Apostoła – najstarszego i najcenniejszego zabytku architektury w mieście, który można dostrzec już z głównej ulicy miasta. Położony na wzgórzu i wyłaniający się spośród gęsto posadzonych drzew kościół pochodzi z 1800 roku. Możemy w nim zobaczyć oryginalną ambonę, kamienną chrzcielnicę i kropielnicę, a także obraz św. Jana z XVII wieku. Obiekt został rozbudowany kilka lat przed II wojną światową.
Szczyrk to raj dla narciarzy. Ale nie tylko
Myślisz Szczyrk? Mówisz COS. Zdecydowanie Ośrodek Przygotowań Olimpijskich przy Centralnym Ośrodku Sportu w Szczyrku jest perłą miasta i punktem, który przyciąga fanów sportu i to nie tylko zimowych dyscyplin. Mamy tutaj jedną z najdłuższych kolejek linowych w kraju, ale też krytą pływalnię, halę widowiskowo-sportową, stadion lekkoatletyczny, boisko sportowe ze sztuczną nawierzchnią, korty tenisowe, boiska do siatkówki.
COS w Szczyrku na zboczu Skrzycznego to przede wszystkim raj dla narciarzy – dostępnych jest 14 kilometrów tras narciarskich (z 60 km dostępnych na terenie Szczyrku). Warto pamiętać, że do dyspozycji narciarzy pozostaje Szczyrk Mountain Resort, kiedyś Szczyrkowski Ośrodek Narciarski – jeden z najnowocześniejszych i największych ośrodków w Polsce. Mamy tutaj dwie stacje – Czyrna (Małe Skrzyczne) i Solisko (Pośredni), 13 wyciągów orczykowych i 13 tras narciarskich o łącznej długości 25 km. Dwie z tras posiadają homologację FIS. Trasy są sztucznie naśnieżane, ratrakowane, dwie z nich oświetlone. Snowboardziści też znajdą coś dla siebie – Snow Park Juliany i Las Park. Do dyspozycji pozostaje stacja GOPR, szkółki narciarskie, wypożyczalnie sprzętu narciarskiego i przedszkole dla małych adeptów.
Narciarze biegowi również nie będą zawiedzeni – Szczyrk oferuje bodaj najciekawsze trasy zjazdowe w Beskidzie Śląskim. Mowa o Centrum Rekreacji, które w okresie letnim zamienia się w crossowy tor rowerowy. Trasa na ulicy Sosnowej w Górnym Szczyrku spełnia wymogi Międzynarodowej Federacji Narciarskiej oraz Polskiego Związku Kolarskiego i jest przeznaczona dla wszystkich – zarówno początkujących jak i ekspertów.
Wzrok przyciąga również kompleks skoczni narciarskich „Skalite” – w 1937 roku powstała pierwsza, na której można było osiągnąć maksymalnie 40-metrowe skoki. Po wojnie obiekt przebudowano, co wydłużyło odległość skoków, a finalna przebudowa nastąpiła w latach 2007-2008 – powstała skocznia z punktem K na 95 metrze (Hill Size to 106 metrów). W tym samym momencie dobudowano obiekt K-70 (HS-77). Dwa lata później rozpoczęła się budowa małej skoczni K-40.