W przypadku utraty płynności finansowej spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ma obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Niedopełnienie tego obowiązku może skutkować odpowiedzialnością osobistą członków zarządu. W artykule wyjaśniamy, kiedy taki wniosek powinien zostać złożony, w jakich przypadkach sąd może go oddalić, jak przebiega procedura oraz jakie ryzyko ponosi zarząd.
Kiedy należy ogłosić upadłość spółki z o.o.?
Zgodnie z przepisami prawa upadłościowego, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest zobowiązana do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w sytuacji, gdy stanie się niewypłacalna. Ustawodawca definiuje niewypłacalność jako stan, w którym dłużnik nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, a opóźnienie w ich zapłacie przekracza trzy miesiące.
Istnieje również druga przesłanka niewypłacalności o charakterze bilansowym. Występuje ona wtedy, gdy zobowiązania pieniężne spółki przewyższają wartość jej majątku, a stan ten utrzymuje się nieprzerwanie przez okres ponad 24 miesięcy. Ustawa wprowadza domniemanie, że taka sytuacja faktycznie oznacza niewypłacalność. Istotne znaczenie ma tutaj rzetelne prowadzenie ksiąg rachunkowych, ponieważ to właśnie dane z bilansu stanowią podstawę tej oceny.
Jak wyjaśniają eksperci z kancelarii Adwokat Chorzów – KANCELARIA ADWOKACKA Adwokat Mateusz Sitnik i Współpracownicy, wniosek powinien zostać złożony przez zarząd w terminie 30 dni od momentu wystąpienia jednej z powyższych przesłanek. Przekroczenie tego terminu może skutkować odpowiedzialnością osobistą członków zarządu za zobowiązania spółki.
Oddalenie wniosku o upadłość – kiedy jest możliwe?
Samo istnienie stanu niewypłacalności nie przesądza jeszcze o tym, że sąd ogłosi upadłość spółki. Istnieją bowiem sytuacje, w których wniosek zostanie oddalony. Najczęstszą przyczyną jest niewystarczający majątek spółki. Jeśli nie pokrywa on nawet kosztów postępowania upadłościowego, sąd może odmówić wszczęcia procedury.
Oddalenie może nastąpić także wtedy, gdy majątek spółki w przeważającej części jest obciążony hipotekami lub zastawami, a pozostała jego część, nie wystarcza na prowadzenie postępowania. W praktyce może to oznaczać, że wierzyciele spółki będą mogli dochodzić roszczeń jedynie w postępowaniach cywilnych, a sama spółka przejdzie w stan likwidacji. Zdarzają się również przypadki, gdy mimo chwilowej niewypłacalności, spółka posiada wymagalne wierzytelności (np. z niezapłaconych faktur od kontrahentów), które umożliwią uregulowanie jej zobowiązań. W takiej sytuacji sąd może uznać, że nie istnieje trwała utrata płynności i oddalić wniosek.
Procedura i odpowiedzialność zarządu
Wniosek o ogłoszenie upadłości może złożyć każdy członek zarządu, bez względu na sposób reprezentacji przewidziany w umowie spółki. Wniosek może również złożyć wierzyciel, prokurent (choć nie ma takiego obowiązku) oraz kurator, jeżeli został ustanowiony.
Prawidłowy wniosek powinien zawierać podstawowe dane identyfikacyjne spółki, uzasadnienie złożenia wniosku oraz wykaz dokumentów finansowych.
Niezbędne załączniki to m.in.:
- aktualny wykaz majątku z oszacowaniem jego wartości,
- bilans sporządzony nie wcześniej niż 30 dni przed dniem złożenia wniosku,
- lista wierzycieli,
- dokumenty potwierdzające istnienie zobowiązań (np. nakazy zapłaty).
Za brak złożenia wniosku w ustawowym terminie odpowiada zarząd. Solidarnie, jeśli jest wieloosobowy. Członek zarządu może uwolnić się od odpowiedzialności, jeżeli wykaże, że we właściwym czasie podjął działania (np. złożył wniosek upadłościowy lub wniosek restrukturyzacyjny), nie ponosi winy za zaniechanie, lub że wierzyciel i tak nie poniósłby szkody, nawet gdyby wniosek został złożony wcześniej.
Koszty postępowania upadłościowego
Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości wiąże się z koniecznością poniesienia opłat. Sama opłata sądowa wynosi 1000 zł. Dodatkowo wnioskodawca zobowiązany jest do uiszczenia zaliczki na wydatki związane z prowadzeniem postępowania. Jej wysokość odpowiada przeciętnemu miesięcznemu wynagrodzeniu w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat z zysku.
W sytuacji, gdy majątek spółki nie wystarcza nawet na pokrycie tych kosztów, sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości. Należy zatem przed złożeniem wniosku realnie ocenić, czy spółka dysponuje majątkiem, który pozwoli na przeprowadzenie, chociażby podstawowych czynności postępowania, takich jak powołanie syndyka, sporządzenie inwentarza czy zarządzanie masą upadłościową.
Złożenie wniosku o upadłość spółki z o.o. jest obowiązkiem zarządu, gdy wystąpią ustawowe przesłanki niewypłacalności. Niedopełnienie tego obowiązku w terminie 30 dni może skutkować osobistą odpowiedzialnością członków zarządu za zobowiązania spółki. Wniosek może zostać oddalony, jeśli majątek nie wystarcza na koszty postępowania lub niewypłacalność ma charakter przejściowy. Przed podjęciem decyzji warto ocenić sytuację finansową spółki i prawidłowo przygotować dokumentację, aby uniknąć dalszych konsekwencji prawnych.
W sytuacji, gdy spółka traci płynność finansową, a zarząd nie ma pewności, czy i kiedy złożyć wniosek o upadłość, warto skorzystać z pomocy profesjonalnego doradcy. Rzetelna analiza prawna pozwala uniknąć błędów proceduralnych oraz ograniczyć ryzyko odpowiedzialności osobistej członków zarządu.
Adwokat Gliwice - KANCELARIA ADWOKACKA ADWOKAT MATEUSZ SITNIK I WSPÓŁPRACOWNICY
Dane kontaktowe:
Telefon: +48 508 907 271
E-mail: [email protected]
Strona: www.sitnik.pl
Adres kancelarii:
ul. Zabrska 39 D
44-100 Gliwice
Godziny otwarcia:
Poniedziałek: 08:00 – 19:00
Wtorek: 08:00 – 19:00
Środa: 08:00 – 19:00
Czwartek: 08:00 – 19:00
Piątek: 08:00 – 19:00