Ogłoszenie upadłości jest szansą na uniknięcie odpowiedzialności za niewykonane zobowiązania. Dotyczy to także długów, które powstały wskutek zaciągnięcia pożyczki lub kredytu bankowego. Czy banki są zobowiązane do współpracy z organami upadłościowymi, a jeśli tak to na jakiej zasadzie?
Wierzyciele w postępowaniu upadłościowym
Postępowanie upadłościowe może być wszczęte na wniosek dłużnika lub co najmniej jednego z jego wierzycieli. Zasada ta znajduje zastosowanie także w przypadku upadłości konsumenckiej, którą stosujemy m.in. do osób nieprowadzących działalności gospodarczej.
Do najczęściej występujących wierzycieli w postępowaniu upadłościowym zaliczamy banki oraz firmy pożyczkowe. Niezależnie jednak od tego czym dokładnie zajmuje się dany wierzyciel i z jakiego tytułu prawnego pochodzi jego roszczenie, każdy powinien współpracować z organami upadłościowymi. Brak współpracy oznacza bowiem wydłużenie toczącego się postępowania, a w konsekwencji nawet i niemożność zaspokojenia żądań instytucji finansowej.
Obowiązek współpracy z organem upadłościowym
Tak naprawdę nie istnieje przepis, który wprost nakładałby obowiązek współpracy wierzyciela z organami upadłościowymi. Do takich organów zaliczamy sąd, sędziego komisarza, syndyka, zgromadzenie wierzycieli i radę wierzycieli. Każdy z ww. organów zajmuje się nadzorem nad danym etapem toczącego się postępowania.
Obowiązek współpracy w ramach postępowania upadłościowego dotyczy wyłącznie poszczególnych organów upadłościowych i został wyrażony w treści art. 216b ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe. Regulacja ta ma szczególne znaczenie w sytuacji, gdy dla połączonych do wspólnego rozpoznania spraw sąd z określonych względów nie wyznaczy jednego syndyka. Syndycy wtedy powinni koordynować swoje działania, informować się nawzajem o planowanych czynnościach. W wypadku majątków powiązanych ze sobą (np. w jednej masie upadłości jest grunt, w drugiej prawo do nakładów w postaci hali produkcyjnej oraz ruchomości w postaci wyposażenia fabryki) powinni współdziałać przy zlecaniu wyceny, a następnie sprzedaży majątku, który tylko w takim wypadku ma szanse uzyskać realną wartość przy sprzedaży.
Bank będący wierzycielem osoby, która może uzyskać status upadłego nie musi w żaden sposób współpracować z którymkolwiek organem upadłościowym. Takie zachowanie nie leży jednak w interesie tej instytucji. Współpraca pomaga bowiem na szybsze zakończenie toczącego się postępowania, a co za tym idzie zwiększa szanse na chociażby częściowe odzyskanie należności od dłużnika. Prawidłowa relacja pomiędzy bankiem a organem upadłościowym może polegać m.in. na terminowym dostarczaniu dokumentacji niezbędnej dla potrzeb postępowania sądowego, sprawnym odpowiadaniu na potrzeby organu, który prowadzi aktualny etap danej sprawy, a niekiedy także na uczestniczeniu w mediacjach mających na celu wypracowanie wspólnego kompromisu z zadłużonym.
Pamiętajmy, że nie istnieje jednolita forma zasad omawianej współpracy, stąd każdy bank i każdy organ upadłościowy wypracowuje własne reguły komunikacji. Mogą one przy tym przybierać postać ustną, jak i pisemną. Z reguły ze strony banku delegowany zostaje jeden pracownik, który jest odpowiedzialny za prowadzenie danej sprawy względem dłużnika wnioskującego o ogłoszenie upadłości konsumenckiej.
Współpraca z organami upadłościowymi dotyczy w znacznej mierze przekazywania dokumentacji świadczącej o istniejącym zadłużeniu, czasie jego powstania oraz kwocie jaka jest wymagana do zwrotu. Oczywiście banki nie muszą udostępniać wszystkich swoich dokumentów, powołując się w tym zakresie chociażby na tajemnicę bankową – z drugiej jednak strony takie działanie z pewnością wydłuży czas oczekiwania na wydanie stosownego orzeczenia sądowego.
Współpraca banku z organem upadłościowym powinna odbywać się na zasadzie równowagi stron – każdy z tych podmiotów musi dbać o swoje prawa z poszanowaniem uprawnień przeciwnika. Nadużywanie swojej pozycji lub łamanie przepisów proceduralnych może prowadzić do czasowego lub trwałego wykluczenia wierzyciela z danego etapu postępowania upadłościowego. Warto więc pamiętać o zachowywaniu terminów procesowych oraz odpowiedniej formy podejmowanych czynności sądowych.
Więcej informacji o upadłości konsumenckiej na stronie: https://www.upadlosckancelaria.pl