Ogłoszenie upadłości konsumenckiej jest dokonywane zawsze przez właściwy sąd gospodarczy i nigdy nie następuje z mocy samego prawa. Aby uzyskać status upadłego konsumenta należy przejść przez specjalne postępowanie, które może być wszczęte tylko po spełnieniu konkretnych warunków – o jakie dokładnie chodzi?
Spis treści:
-
Czym jest upadłość konsumencka?
-
Niewypłacalność przy upadłości konsumenckiej
-
Kiedy złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej?
Upadłość konsumencka jest stanem, który pozwala na zlikwidowanie lub ograniczenie zobowiązań podmiotu niebędącego przedsiębiorcą. Od jakiegoś czasu z takiego rozwiązania mogą korzystać nie tylko osoby fizyczne, które nie prowadzą jakiejkolwiek działalności gospodarczej, ale także jednoosobowi przedsiębiorcy.
Upadłość konsumencka jest inicjowana na wniosek uprawnionego podmiotu, którym jest najczęściej sam dłużnik (może także powstać na wskutek wniosku chociażby jednego z jego wierzycieli). Sąd zajmujący się sprawą bada czy w danej sytuacji zachodzą okoliczności pozwalające na uznanie dłużnika za upadłego konsumenta. Jednym z podstawowych warunków w tym zakresie jest jego niewypłacalność.
Niewypłacalność przy upadłości konsumenckiej
Zgodnie z treścią art. 11 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące. Dłużnik będący osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, jest niewypłacalny także wtedy, gdy jego zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jego majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące. Do majątku, o którym mowa powyżej, nie wlicza się składników niewchodzących w skład masy upadłości. Do zobowiązań pieniężnych, o których mowa powyżej, nie wlicza się zobowiązań przyszłych, w tym zobowiązań pod warunkiem zawieszającym oraz zobowiązań wobec wspólnika albo akcjonariusza z tytułu pożyczki lub innej czynności prawnej o podobnych skutkach. Domniemywa się, że zobowiązania pieniężne dłużnika przekraczają wartość jego majątku, jeżeli zgodnie z bilansem jego zobowiązania, z wyłączeniem rezerw na zobowiązania oraz zobowiązań wobec jednostek powiązanych, przekraczają wartość jego aktywów, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące.
Pamiętajmy, że sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli nie ma zagrożenia utraty przez dłużnika zdolności do wykonywania jego wymagalnych zobowiązań pieniężnych w niedługim czasie.
Dla określenia, czy dłużnik jest niewypłacalny, nie ma znaczenia to, czy nie wykonuje wszystkich zobowiązań pieniężnych, czy tylko niektórych z nich. Nie ma też znaczenia wielkość niewykonanych przez dłużnika zobowiązań. Istnienie podstaw do ogłoszenia upadłości determinuje wyłącznie przesłanka niewykonania przez dłużnika wymagalnych zobowiązań. Z niewypłacalnością dłużnika, o której mowa w art. 10 i art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe mamy również do czynienia, gdy dłużnik ten nie zaspakaja jednego tylko wierzyciela posiadającego znaczną wierzytelność.
Dla stwierdzenia niewypłacalności dłużnika wystarczające jest ziszczenie się tylko jednej z dwóch podstaw (zaprzestanie wykonywania wymagalnych zobowiązań lub gdy zobowiązania przekroczą wartości majątku). W sytuacji zaś, kiedy wystąpi podstawa do ogłoszenia upadłości, dłużnik jest obowiązany, nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia, w którym wystąpiła taka okoliczność, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości. Jeżeli dłużnikiem jest osoba prawna albo inna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, obowiązek ten spoczywa na każdym, kto ma prawo go reprezentować sam lub łącznie z innymi osobami. Ponadto w art. 11 ust. 1 ustawy z 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze ustawodawca nie powiązał stanu niewypłacalności ze stanem majątku dłużnika, lecz z konkretnym zaniechaniem, zaprzestaniem płacenia długów.
Kiedy złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej?
Drugim ważnym warunkiem, który ma wpływ na możliwość ogłoszenia omawianej upadłości jest czas złożenia wniosku inicjującego postępowanie sądowe. Jeśli uprawniona osoba zrobi to zbyt późno, ryzykuje, że sąd nie przyjmie zgłoszenia i upadłość nie zostanie po prostu ogłoszona – wówczas taka osoba ryzykuje, ponieważ ponowny wniosek będzie można zgłosić dopiero za 10 lat.
Czas właściwy" do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, to czas właściwy ze względu na ochronę wszystkich wierzycieli, którzy po ogłoszeniu upadłości będą mogli liczyć na równomierne, chociaż tylko np. częściowe zaspokojenie, by nie dopuścić do zaspokojenia niektórych wierzycieli ze szkodą dla innych albo w ogóle żadnego z wierzycieli. Wniosek o ogłoszenie upadłości może być zatem uznany za zgłoszony we właściwym czasie, gdy wykazane zostanie, że zgłaszając go członek zarządu uczynił ze swej strony wszystko, by nie dopuścić do zniweczenia celu postępowania upadłościowego. Właściwy czas do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości jest zatem przesłanką obiektywną, wykazywaną w oparciu o okoliczności faktyczne każdej konkretnej sprawy. Dla określenia momentu zgłoszenia wniosku o upadłość, nie ma natomiast znaczenia subiektywne przekonanie członków zarządu
Na zakończenie niniejszego artykułu chcielibyśmy podziękować kancelarii TMH (TMH Tomasz Marek Marcin Hotel Adwokaci i Radcowie Prawni) za udostępnienie źródeł oraz wskazówki przy przygotowaniu tego tekstu. Misją naszej Redakcji jest dostarczanie rzetelnych informacji z zakresu prawa, które mogą pomóc czytelnikom lepiej zrozumieć swoje prawa i obowiązki. Mamy nadzieję, że ten artykuł przyczyni się do budowania świadomości problemu, który opisaliśmy. Pamiętajmy jednak, że niniejszy tekst nie jest poradą prawną i w przypadku konieczności rozwiązania konkretnych problemów prawnych, zalecamy skorzystanie z usług profesjonalnego adwokata. Redakcja LawMedia.pl