Stabilność przetargów w Polsce jest zapewniona dzięki działaniu czterech organów. Każdy z nich ma swoje indywidualne kompetencje i sprawuje pieczę nam innymi segmentami rynku. W tym artykule przybliżymy charakterystykę pracy Prezesa UZP, Krajowej Izby Odwoławczej, Komitetu do spraw Kontroli w Zamówieniach Publicznych oraz Rady Zamówień Publicznych.
Prezes Urzędu Zamówień Publicznych – zakres działań
Prezesem Urzędu Zamówień Publicznych może być osoba, która posiada odpowiednią wiedzę i doświadczenie, ma co najmniej 6-letni staż pracy, nie była wcześniej skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne oraz korzysta z pełni praw publicznych. Prezesa Urzędu wybiera Minister właściwy do spraw gospodarki. Osoba powołana na to stanowisko, ma w zakresie swoich działań między innymi:
-
czuwanie nad całym systemem przetargów, w szczególności podejmowaniem niezbędnej kontroli procesu udzielania zamówień oraz upowszechnienie zasady etyki zawodowej osób wykonujących zadania na rynku,
-
podejmowanie decyzji w indywidualnych sprawach,
-
podejmowanie współpracy międzynarodowej w sprawach związanych z przetargami,
-
dokonywanie badań funkcjonowania systemu zamówień, w tym tworzenie rocznego sprawozdania,
-
opracowanie i opiniowanie projektów aktów normatywnych dotyczących zamówień,
-
przygotowanie i upowszechnienie przykładowych wzorów umów, regulaminów, oświadczeń oraz innych dokumentów stosowanych przy udzielaniu przetargów,
-
prowadzenie działań związane z elektronizacją rynku.
Poza wymienionymi, Prezes UZP dba także o funkcjonowanie skutecznego systemu środków ochrony prawnej w zakresie postępowania odwoławczego.
Krajowa Izba Odwoławcza – najważniejszy organ dla wykonawców realizujących przetargi na roboty budowlane
Z punktu widzenia wykonawcy przetargów na roboty budowlane zdecydowanie ważniejszym organem jest Krajowa Izba Odwoławcza. To ona rozpoznaje wnioski o zbadanie prawidłowości podejmowanych czynności przez zamawiających. Odwołania rozpatrywane są w składzie trzyosobowym (w przypadku zleceń o wartości równej lub przekraczającej progi unijne) lub jednoosobowym (w przypadku zleceń o wartości mniejszej niż progi unijne). Opublikowane wyroki stanowią punkty odniesienia dla przyszłych, podobnych spraw. Znajomość interpretacji KIO pomaga w sprawnym poruszaniu się na rynku zamówień publicznych i jest zalecana dla każdej firmy realizującej przetargi.
Komitet do spraw Kontroli w Zamówieniach Publicznych
Przeciętny użytkownik rynku przetargów pewnie nigdy nie słyszał o takim organie jak Komitet do spraw Kontroli w Zamówieniach Publicznych. Tymczasem jest to podmiot doradczy ministra właściwego do spraw gospodarki. W zakresie jego kompetencji leży między innymi:
-
monitorowanie i analiza działalności organów kontroli, w tym KIO,
-
proponowanie nowych działań, w tym działań zapobiegawczych,
-
aktualizacja polityki zakupowej państwa,
-
współpraca w sprawach związanych z rozwojem systemu przetargów z innymi państwami, organizacjami oraz instytucjami międzynarodowymi i zagranicznymi.
Komitet składa się z członków wyznaczanych przez ministra właściwego do spraw gospodarki, Radę Ministrów, Prezesa UZP, Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego. Dodatkowo do prac zaproszenie mogą otrzymać przedstawiciele NIK oraz innych organów administracji rządowej.
Rada Zamówień Publicznych
Rada Zamówień Publicznych (RZP) to organ doradczy przy Prezesie Urzędu Zamówień Publicznych. Rada powoływana jest na 4-letnią kadencję i składa się z przedstawicieli różnych środowisk związanych z zamówieniami publicznymi, takich jak przedstawiciele samorządów, organizacji pozarządowych, organizacji pracodawców, czy naukowcy.
Głównym zadaniem organu jest udzielanie opinii i porad w sprawach związanych z zamówieniami publicznymi oraz rozwijanie i popularyzowanie dobrych praktyk w tym zakresie. Rada może także występować z inicjatywą zmiany przepisów dotyczących przetargów na roboty budowlane oraz podejmować działania zmierzające do usprawnienia procedur i zwiększenia przejrzystości zamówień publicznych. Rada Zamówień Publicznych ma ważne znaczenie dla zapewnienia transparentności i uczciwości w procesie udzielania zamówień publicznych, co przekłada się na lepsze wykorzystanie publicznych środków finansowych i zwiększenie zaufania społecznego do instytucji publicznych.
Czy warto startować w przetargach?
Wymienione powyżej organy kontroli rynku zamówień publicznych pozwalają na zachowanie podstawowych zasad organizujących przetargi. Należą do nich:
-
Równość szans dla wszystkich oferentów.
-
Transparentność – przetargi są przejrzyste i otwarte, dzięki czemu wszyscy zainteresowani mogą monitorować i oceniać, czy przepisy dotyczące zamówień publicznych są przestrzegane.
-
Konkurencja – zlecenia z rynku zamówień publicznych są udzielane w drodze konkurencyjnego postępowania.
-
Efektywność - procedury i kryteria przetargów prowadzą do wyboru najlepszej oferty z punktu widzenia jakości, ceny i innych czynników.
-
Jawność - wszystkie informacje dotyczące postępowania są udostępnione oferentom oraz innym zainteresowanym stronom.
Przetargi zapewniają szereg korzyści dla wykonawców (zyski, nowe rynki zbytu, pewność zapłaty wynagrodzenia). Złożenie oferty polega na uzupełnieniu formularza wyceny oraz wymaganych oświadczeń. Zlecenia z rynku zamówień publicznych pojawiają się każdego dnia w bazie przetargowej. Są one posortowane względem województw, terminów składania propozycji i przedmiotu zamówienia. To obecnie najpewniejsze i najstabilniejsze źródło nowych zleceń dla firm.