Pojęcie intercyzy powinno zainteresować każdego małżonka, który prowadzi działalność gospodarczą. Dzięki umowę tego rodzaju można w skuteczny sposób zabezpieczyć nie tylko swój majątek, ale także interesy żony lub męża. Czym jest więc intercyza i jak ją skutecznie zawrzeć?
Ustawowa wspólność majątkowa małżeńska
Polskie prawo przewiduje, że z chwilą zawarcia małżeństwa dochodzi do powstania ustawowej wspólności majątkowej pomiędzy mężem i żoną. W praktyce oznacza to, że od chwili zalegalizowania związku, małżonkowie dysponują wspólnym majątkiem.
Zgodnie z treścią art. 31 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Do majątku wspólnego należą w szczególności:
-
pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków;
-
dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków;
-
środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;
-
kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie ZUS.
Ustawowa wspólność nie jest jednak jedyną możliwością dla małżonków, mogą oni bowiem rozdzielić swoje majątki i to jeszcze przed ślubem – służy ku temu właśnie intercyza.
Intercyza
Intercyza to nic innego jak małżeńska umowa majątkowa. Dla swej ważności powinna ona przybrać formę aktu notarialnego. W rzeczywistości może ona regulować stosunki majątkowe w związku na wiele różnych sposób.
Zgodnie z treścią art. 47 KRO, małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków. Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa.
Pamiętajmy, że każda umowa majątkowa małżeńska może być zmieniona albo rozwiązana. W razie jej rozwiązania w czasie trwania małżeństwa, powstaje między małżonkami wspólność ustawowa, chyba że strony postanowiły inaczej.
Intercyza jest najczęściej zawierana po to, by całkowicie rozdzielić majątki małżonków. W praktyce dochodzi wówczas do całkowitego unicestwienia majątku wspólnego – nie powstaje on w ogóle. Mąż i żona dysponują w takim przypadku swoimi odrębnymi majątkami, tak jak miało to miejsce jeszcze przed zalegalizowaniem ich związku.
Celem umowy majątkowej małżeńskiej jest zatem ustanowienie ustroju majątkowego kształtującego stosunki majątkowe między małżonkami w sposób odmienny od przewidzianego w przepisach o wspólności ustawowej. Treść więc takiej umowy sprowadza się bądź do wyłączenia wspólności ustawowej i zastąpienia jej ustrojem rozdzielności majątkowej, bądź też do określenia zasad przynależności poszczególnych rodzajów praw majątkowych do majątku wspólnego i majątków osobistych małżonków.
Którą intercyzę wybrać?
Jak widzimy intercyza może przybrać różne formy, nie musi doprowadzać do całkowitego usunięcia majątku wspólnego małżonków. Jaka więc powinna być dokładna treść takiej umowy?
Celem intercyzy jest przede wszystkim zabezpieczenie majątku małżonka, który nie wykonuje działalności gospodarczej. Jeśli mąż lub żona prowadzi własną firmę, istnieje ryzyko, że długi powstałe w tym zakresie przejdą na małżonka, który nie ma z biznesem nic wspólnego. Innymi słowy, w przypadku istnienia majątku wspólnego, wierzyciele przedsiębiorcy będą mogli żądać zaspokojenia swoich roszczeń od małżonka, który takiej działalności nie prowadził. Intercyza zabezpiecza więc szeroko rozumiany interes finansowy małżonków.
Koszty intercyzy
Umowa intercyzy musi bezwzględnie być zawarta w formie aktu notarialnego, w przeciwnym wypadku będzie po prostu nieważna. To z kolei wiąże się z konkretnymi opłatami, które trzeba będzie ponieść w kancelarii notarialnej.
Intercyza zawarta przed ślubem jest dużo tańsza, niż w trakcie trwania małżeństwa. Maksymalny koszt sporządzenia odpowiedniej umowy wynosi 400 zł – notariusze mogą jednak stosować niższe stawki. Pamiętajmy jednak, aby do powyższej kwoty doliczyć podatek VAT według stawki 23 % oraz taksę za wypisy w kwocie 6,00 złotych za 1 stronę wypisu powiększoną o podatek VAT (w przypadku rozdzielności majątkowej umowa taka sporządzana jest zazwyczaj na 2 stronach, a jej wypisy wydawane są zazwyczaj wyłącznie małżonkom, zatem ich koszt to kwota 29,52 złotych brutto).
Jeśli małżonkowie zdecydują się na zawarcie intercyzy w trakcie trwania ich związku, koszt umowy uzależniony będzie od wartości dzielonego majątku. Im większy majątek, tym większa będzie opłata za sporządzenie takiej umowy. Tutaj opłaty wahają się od 100 złotych do nawet 10 000 złotych. Należy oczywiście doliczyć do nich podatek 23% oraz koszty wypisów.
Patron merytoryczny artykułu:
Rozwody Kraków Adwokat Michał Słomka
ul. Profesora Władysława Szafera 9/46
31-543 Kraków
+48 784 425 405